Người dân thôn Phia Chang, xã Sơn Phú (Na Hang) thu hoạch chè Shan tuyết

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ

Do đặc thù của huyện Na Hang là một huyện miền núi có khí hậu ôn hòa, nhiệt độ trung bình 22-24°C, lượng mưa trung bình 1.100-1700 mm, đất đai có tầng canh tác dày, đặc biệt có độ cao trên 800m so với mặt nước Biển, khí hậu 4 mùa mát mẻ là điều kiện thuận lợi để phát triển chè Shan tuyết.

Sự kết hợp hài hòa giữa các mẫu trà Shan Tuyết với mẫu bao bì đẹp và tinh xảo
trên các chất liệu truyền thống đã tạo nên những hộp trà biếu vô cùng độc đáo sang trọng
và đậm nét truyền thống của địa phương

Na Hang hiện có trên 1.379 ha chè Shan tuyết. Phần lớn diện tích trồng chè Shan trên địa bàn huyện được trồng và chăm sóc trên đất rừng phòng hộ và đất rừng sản xuất. Chính vì vậy các văn bản chỉ đạo về phát triển chè đều nằm trong chương trình phát triển bảo vệ và chăm sóc rừng trồng hàng năm của huyện.

Sản phẩm chè Shan tuyết Na Hang hiện đã có nhãn hiệu hàng hóa, tem truy xuất nguồn gốc, xuất xứ và được cấp chỉ dẫn địa lý tại Quyết định số 1167/QĐ-SHTT ngày 23/4/2021 của Cục sở hữu trí tuệ về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý (Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số thứ tự 00104) được thị trường trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Nhờ đó, cây chè Shan tuyết từ là một loại cây rừng hoang nay đã cho người dân xã Hồng Thái và một số xã như Sơn Phú, Sinh Long...thu nhập bình quân đạt 28 triệu đồng/ha/năm, trở thành một trong những sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh.

Ông Tô Viết Hiệp, Chủ tịch UBND huyện Na Hang cho biết: “Việc sản phẩm chè Shan tuyết Na Hang được đón nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý sẽ là tiền đề cho việc phát triển bền vững sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương”.

Thời gian tới, UBND huyện sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp trong và ngoài huyện tham gia hỗ trợ đầu tư và liên kết sản xuất với tiêu thụ sản phẩm, tạo dựng được mô hình doanh nghiệp xuất khẩu chè gắn với người trồng chè, lợi nhuận của doanh nghiệp gắn với lợi ích người trồng chè.

Đồng thời, quản lý vùng nguyên liệu chè tập trung trên cơ sở thực hiện liên kết sản xuất giữa người dân với các tổ chức, doanh nghiệp, HTX chế biến chè thông qua hợp đồng hợp tác kinh doanh, có xác nhận của chính quyền địa phương. UBND các xã chịu trách nhiệm tổ chức việc phân vùng nguyên liệu và chỉ đạo hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa tổ chức, doanh nghiệp chế biến, kinh doanh chè với người trồng chè.

Có như vậy các sản phẩm chè Shan tuyết Na Hang không chỉ đứng vững ở thị trường trong nước mà còn xuất khẩu ra nhiều quốc gia trên thế giới, chinh phục được cả các thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu trong tương lai không xa.

Đặc trưng của chè Shan Tuyết Na Hang

Chè Shan Tuyết đã và đang khẳng định được thương hiệu trên thị trường, trở thành một trong những cây trồng xóa đói, giảm nghèo chủ lực của huyện vùng núi cao Na Hang. Từ năm 2000, để phát huy tiềm năng đồng thời thực hiện phủ xanh đất trống đồi núi trọc, tỉnh Tuyên Quang đã thực hiện dự án trồng rừng bằng chè Shan Tuyết.

​

Chè Shan tuyết có nhiều tuyết trắng, có màu đen xanh hơi xám bạc,
khi pha chè nước có màu xanh sáng, vị chát dịu và rõ hậu ngọt khi uống

Chè Shan Tuyết được trồng ở tại các xã vùng cao thuộc huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang, cây có thể mọc tự nhiên, đặc biệt có những cổ thụ tính đến nay đã có độ tuổi hàng trăm năm.

Về đặc tính sinh học, cây chè Shan tuyết rất phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu, thổ nhưỡng và độ cao tại một số xã trên địa bàn huyện để trở thành chè đặc sản như các xã: Sinh Long, Sơn Phú, Hồng Thái... Sản phẩm chè Shan tuyết đã bước đầu tạo nên thương hiệu trong và ngoài tỉnh, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Chè Shan Tuyết tinh hoa của đất trời được thiên nhiên ban tặng cho vùng đất Na Hang, đây là loại trà có hương vị thơm ngon, quý hiếm đa số các cây chè shan Tuyết trồng và mọc tự nhiên có thân to nên người hái phải trèo lên cây cao mới hái ngọn được.

Để chăm sóc tốt diện tích chè hiện có, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, trước tiên cần có sự đầu tư của tổ chức, cá nhân để thu mua, chế biến sản phẩm chè Shan Tuyết tại các xã, đặc biệt là xã Sinh Long có diện tích chè lớn nhất huyện.

Đồng thời, phát triển các loại hình sản xuất, tạo điều kiện cho tất cả các thành phần kinh tế tham gia sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Nhân rộng các mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác nhằm tổ chức thực hiện tốt các khâu sản xuất - bảo quản - chế biến - tiêu thụ. Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp trong và ngoài huyện tham gia hỗ trợ đầu tư và liên kết sản xuất với tiêu thụ sản phẩm, tạo dựng được mô hình cơ sở sản xuất, tiêu thụ chè gắn với người trồng chè, lợi nhuận của doanh nghiệp gắn với lợi ích người trồng chè. Đẩy mạnh đầu tư, thâm canh diện tích chè tại các xã Sinh Long, Sơn Phú, Hồng Thái phấn đấu đưa năng suất chè bình quân hàng năm đạt trên 45 tạ/ha/năm.

HTX làm đầu mối để phát triển bền vững

Để phát triển sản phẩm chè Shan Tuyết, huyện Na Hang cũng khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất, chế biến sản phẩm đầu tư trang thiết bị, áp dụng khoa học kỹ thuật để nâng cao chất lượng cũng như giá trị sản phẩm. Quảng bá sản phẩm chè Shan Tuyết đến bạn bè trong và ngoài tỉnh thông qua Hội chợ thương mại trưng bày giới thiệu sản phẩm để đa dạng lượng khách hàng tiêu thụ sản phẩm.

​

Đến nay, toàn bộ diện tích chè Shan tuyết được trồng theo Chương trình 327 và Dự án 661 của huyện đều đã cho thu hoạch. Ngoài việc khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư trồng mới, huyện đã triển khai, sử dụng các nguồn vốn từ các chương trình, dự án để phát triển, khuyến khích nâng cao hiệu quả từ sản xuất, chế biến và nâng cao chất lượng sản phẩm chè.

Hiện nay, huyện đang triển khai Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất sản phẩm chè Shan liên kết theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn huyện Na Hang, hỗ trợ người dân các xã Hồng Thái, Sinh Long, Sơn Phú cải tạo, trồng và chăm sóc diện tích chè Shan hiện có.

Ông Vi Ngọc Quý - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Na Hang cho biết, ngày 28/8/2019, tại buổi tiếp đón Thủ Tướng Malaysia trong chuyến thăm chính thức Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chọn sản phẩm chè Shan Tuyết Hồng Thái, huyện Na Hang làm quà tặng Thủ tướng Malaysia.

Chè Shan Tuyết Na Hang là loại chè nổi tiếng của tỉnh Tuyên Quang, an toàn cho sức khỏe, hương vị thơm ngon hấp dẫn đã tạo nên dấu ấn riêng của vùng quê Na Hang. Sự kết hợp hài hòa giữa các mẫu chè Shan Tuyết với mẫu bao bì đẹp và tinh xảo trên các chất liệu truyền thống đã tạo nên những hộp chè biếu vô cùng độc đáo sang trọng và đậm nét truyền thống của địa phương. Đây đã và đang là sự lựa chọn ưu việt cho các phần quà gặp mặt, giao lưu, đối tác và quà tết./.