Nhờ chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp nhiều hộ dân xã Văn Phú đã nâng cao thu nhập, xây nhà khang trang.
Khôi phục lại nghề truyền thống
Khi đi qua những con đường bê tông sạch đẹp ở thôn Đồng Mụng, Văn Hiến, xã Văn Phú nhiều người thích thú với những cánh đồng trồng dâu xanh mướt mắt hay bắt gặp những phên màu trắng như bông đung đưa trong gió và những sợi tơ khi chiếu qua ánh mặt trời, ánh điện trở nên óng ả, thích mắt. Hỏi ra mới biết đó là những chiếc “né” mà người dân giăng ra để chờ tằm thả tơ làm kén.
Vào thăm nhà thương binh Nguyễn Văn Hợp ở thôn Văn Hiến khi lứa tằm nuôi đang cuốn kén. Chỉ tay vào những né tằm đang nhả những “sợi tơ vàng”, ông Hợp vui mừng cho biết, gọi là tơ vàng cũng đúng vì giá trị của kén tằm, tơ tằm hiện nay rất cao. Nghề trồng dâu nuôi tằm ở xã Văn Phú vốn đã có từ rất lâu rồi, song đã từng bị mai một, gần đây Hợp tác xã Nông lâm nghiệp xã đã tìm tòi kết nối với một doanh nghiệp ngành tơ sợi ở Yên Bái để đưa nghề này trở lại. Bước đầu đã có những hộ dân phát triển nghề này cho thu nhập ổn định, có hộ thu tiền trăm triệu mỗi vụ.
Anh Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Hợp tác xã Nông lâm nghiệp Văn Phú kiểm tra kén tằm của gia đình.
Theo chia sẻ từ những người làm nghề trồng dâu nuôi tằm ở xã Văn Phú thì trồng dâu nuôi tằm không phải việc khó, quan trọng là có diện tích đất để trồng dâu. Đất không cần phải đất màu đẹp mà đất ở chân đồi, soi, bãi… dâu đều có thể phát triển tốt. Khi nuôi tằm thì chịu khó cho ăn ngày 3, 5 bữa tùy từng giai đoạn tằm phát triển và sau khi thu hoạch sẽ được trả công hậu hĩnh. Trung bình một sào đất trồng dâu có thể nuôi và cho thu hoạch được đến từ 80 kg 1,5 tạ kén tằm. Tính ra giá kén tằm hiện nay khoảng 160.000 đến 200.000 đồng/kg như hiện nay thì người nuôi đã có thu nhập đáng kể.
Anh Cao Văn Bình ở thôn Đồng Mụng, người có hơn 1 mẫu đất trồng dâu và nuôi tằm cho biết, hiện nay việc nuôi tằm không còn mất nhiều thời gian như trước đây. Giống tằm sẽ được công ty cung cấp và chỉ sau nuôi khoảng 2 tuần là tằm đã cuốn kén, cho thu hoạch, các lứa tằm có thể gối nhau, công ty sẽ bao mua kén tằm, không lo ế. Nghề nuôi tằm đã đem lại thu nhập trên trăm triệu mỗi năm cho gia đình anh, đối với nhà nông đó là số tiền không hề nhỏ. Trong thời gian tới, anh sẽ mở rộng diện tích trồng dâu để nuôi được nhiều tằm hơn.
Người dân thu hái lá dâu nuôi tằm.
Quy hoạch phát triển vùng trồng dâu nuôi tằm
Thấy được hiệu quả kinh tế từ nghề trồng dâu nuôi tằm mang lại, xã Văn Phú đã triển khai những giải pháp để người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp. Anh Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Hợp tác xã Nông lâm nghiệp Văn Phú cho biết, anh và các đồng chí lãnh đạo xã đã từng đi tham quan các mô hình trồng dâu nuôi tằm ở các tỉnh Yên Bái và Sơn La.
Sau khảo sát đã đồng ý để Công ty cổ phần Dâu tằm tơ Tây Bắc liên kết và triển khai hợp tác với những hộ dân đầu tiên trên địa bàn xã phát triển nghề trồng dâu nuôi tằm từ năm 2021. Các hộ liên kết đã được doanh nghiệp hỗ trợ con giống, dụng cụ nuôi tằm và tập huấn kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch để đạt năng suất cao nhất. Khi thu hoạch kén, doanh nghiệp cũng đến tận nơi để thu mua.
Từ lúc doanh nghiệp cấp giống đến khi tằm cuốn kén cho thu hoạch khoảng 2 tuần.
Theo thống kê của UBND xã Văn Phú thì hiện nay toàn xã có trên chục hộ trồng dâu và nuôi tằm với diện tích dâu trên 6 ha, đây là con số còn khiêm tốn, do vậy trong thời gian tới xã sẽ đánh giá hiệu quả mô hình này để tăng cường hoạt động liên kết giữa doanh nghiệp với người dân nhằm nâng cao thu nhập trên địa bàn. Đồng thời quy hoạch vùng trồng dâu nuôi tằm để phát triển nghề này bền vững, ổn định, tăng giá trị và sự đa dạng của các sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn. Cùng với trồng dâu nuôi tằm, xã đang xây dựng và phát triển các sản phẩm nông nghiệp khác, trong đó có sản phẩm OCOP mật ong của địa phương.
Đồng chí Đặng Duy Đông, Phó Chủ tịch UBND xã Văn Phú cho biết, nghề trồng dâu nuôi tằm hiện nay tập trung chủ yếu ở 2 thôn Đồng Mụng và thôn Văn Hiến. Qua đánh giá mô hình này đang mang lại giá trị kinh tế cao trong khi chi phí đầu tư không nhiều. Đây là hướng đi rất hiệu quả trong tương lai nhằm nâng cao thu nhập cho người dân.
Thời gian qua, nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp đã giúp nhiều nông dân ở xã Văn Phú thoát nghèo, làm giàu hiệu quả. Đến nay, xã Văn Phú đã hoàn thành 100% tiêu chí xây dựng nông thôn mới, thu nhập bình quân đạt trên 44 triệu/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 13%, các mô hình sản xuất nông, lâm nghiệp đang được đầu tư phát triển với năng suất, chất lượng không ngừng tăng…
